Od 01.01.2017 ulegnie zmianie limit transakcji bezgotówkowych między kontrahentami. Limit ten będzie miał znaczący wpływ na koszty uzyskania przychodów stron a w efekcie znajdzie swoje odzwierciedlenie w wysokości podatku odprowadzanego do Urzędu Skarbowego. Do dnia 31.12.2016 limit transakcji gotówkowych wynosi 15 000 EUR natomiast od 01.01.2017 limit ten wyniesie 15 000 PLN.
W ustawach o podatkach dochodowych zarówno dla osób fizycznych jak i prawnych do dnia 31.12.2016, art 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie miał tak restrykcyjnego odzwierciedlenia jak będzie miało to miejsce od 01.01.2017 roku.
Z uwagi częstego dokonywania transakcji gotówkowych zbliżonymi do granicy 15 000 eur między firmami, które w rozumieniu Ministerstwa Finansów nie zawsze odzwierciedlały stan faktyczny transakcji bądź przez ich fikcyjność bądź przez ich zaniżenie, zmieniono limit z 15 000 eur do kwoty 15 000 zł wprowadzając dodatkowo od 01.01.2017 bardzo restrykcyjne zapisy w ustawie od podatku dochodowym od osób prawnych art 15d oraz w ustawie od podatku dochodowym od osób fizycznych art 22p. Fakt ten czyni, że firmy dokonujące transakcji gotówkowych po 01.01.2017 powinny nie przekraczać limitu 15 000 zł o czym z pewnością poinformuje firmę zespół księgowy. W przypadku gdyby kwota transakcji przekroczyła kwotę 15 000 zł rozliczenia między kontrahentami powinny być dokonywane za pośrednictwem rachunków bankowych.
Na wstępie chciałbym zaznaczyć, iż słowo transakcja nie zostało wyjaśnione przez ustawodawcę na gruncie ustaw o podatku dochodowym, ja natomiast w osobnym artykule dotyczącym dokumentacji podatkowej cen transferowych wyjaśniłem słowo transakcja opierając się na ogólno dostępnych interpretacjach Ministerstwa Finansów.
Doradca podatkowy wyjaśnia, że w przypadku przekroczenia limitu transakcji tj. 15 000 zł po dniu 01.01.2017, po pierwsze dokonuje się naruszenia przepisu art 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz z uwagi restrykcyjnych przepisów art 15d ustawy o CIT oraz art 22p ustawy o PIT firmy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów, kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą:
- w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
Poniżej podstawa prawna
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
zapis art 22 obowiązujący do końca 2016 roku
Art. 22. 1. Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
Przedsiębiorca będący członkiem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej może realizować obowiązek określony w ust. 1 za pośrednictwem rachunku w tej spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.
Zapis art 22 obowiązujący od 01.01.2017 roku
Art. 22. 1. Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
zapis obowiązujący od 01.01.2017
Art. 22p. 1. Podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 i 1948) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
2. W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą:
- w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku:
1) nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych;
2) dokonania płatności:
a) po likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej,
b) po zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną formę opodatkowania określoną w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym z tym że zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenie przychodów następuje za rok podatkowy, w którym nastąpiła likwidacja tej działalności, albo za rok podatkowy poprzedzający rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych
Zapis art 15d obowiązujący od 01.01.2017
Art. 15d. 1. Podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
2. W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy
- w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku:
1) nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych;
2) dokonania płatności po zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną formę opodatkowania określoną w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym, z tym że zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenie przychodów następuje za rok podatkowy poprzedzający rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania.